Bạn có bao giờ bước vào một căn phòng và cảm thấy như được ôm trọn bởi ánh sáng dịu nhẹ và những lớp không gian đan xen tinh tế? Tại sao một số ô cửa sổ lại mang đến cảm giác hoài niệm, trong khi số khác chỉ đơn thuần là những khoảng trống lấy sáng? Câu trả lời có thể nằm trong thiết kế cửa sổ shikumen – một biểu tượng kiến trúc độc đáo pha trộn giữa phương Đông và phương Tây, giữa hoài cổ và hiện đại.
Shikumen, xuất phát từ Thượng Hải thế kỷ XIX, là một loại nhà ở có kiến trúc bán cổ điển, nơi mà cửa sổ không chỉ là điểm lấy ánh sáng mà còn là trung tâm cảm xúc của không gian sống. Những khung cửa gỗ dày, được chạm trổ công phu, thường kết hợp với khung sắt đen và mặt kính nhỏ đan xen, tạo nên lớp kết cấu thị giác đầy mê hoặc. Chúng không mở toàn phần như cửa hiện đại, mà thường chia thành nhiều ô nhỏ với tay nắm đồng cổ, gợi nhớ một thời kỳ lịch sử vừa lãng mạn vừa thực tế.
Điểm độc đáo trong thiết kế shikumen window chính là cảm giác "giao thoa" – nơi ánh sáng không tràn vào ồ ạt, mà len lỏi một cách có kiểm soát qua từng lớp rèm vải lanh mỏng, từng khe cửa, tạo nên bức tranh ánh sáng sống động suốt cả ngày. Khi kết hợp với các tông màu trung tính như gỗ óc chó sẫm, xám khói, hay gạch đất nung, khung cửa shikumen trở thành điểm nhấn yên bình giữa nhịp sống đô thị hối hả.
Nhiều nhà thiết kế nội thất hiện đại đang tìm cách tái hiện tinh thần shikumen qua các vật liệu mới như nhôm sơn giả gỗ, kính mờ hay thép không gỉ đúc khuôn kiểu cổ. Đó là cách họ giữ được hồn cốt truyền thống trong một không gian tiện nghi, năng động. Bí quyết là chọn tỷ lệ khung hợp lý: khung chính dày vừa đủ để tạo độ sâu cho ánh sáng phản chiếu, trong khi các thanh chia nhỏ cần chính xác đến từng milimet để không phá vỡ tổng thể thị giác.
Hãy thử đặt một chiếc ghế mây vintage cạnh khung cửa shikumen, thêm một chậu cây dương xỉ hoặc một lọ hoa đồng nội, bạn sẽ bất ngờ với cảm giác gần gũi mà nó mang lại. Đó không chỉ là sự đẹp mắt, mà còn là sự kết nối giữa con người và ký ức – thứ mà các loại cửa sổ hiện đại đôi khi đánh mất.
Thiết kế cửa sổ shikumen là một hành trình khám phá lại giá trị bản sắc qua từng đường nét tưởng như đã cũ. Trong khi thế giới kiến trúc đang chạy đua về sự tối giản và tiện nghi, thì chính những chi tiết thủ công của khung cửa này lại nhắc ta nhớ rằng: đôi khi, vẻ đẹp thực sự nằm ở sự dừng lại, chiêm nghiệm và gìn giữ.